Een zeldzame kast toegeschreven aan Herman Doomer

Prijs op aanvraag


Een zeldzame kast toegeschreven aan Herman Doomer

Overhangende kap boven twee paneeldeuren waarachter een interieur met twee planken. Geflankeerd door zes taps toelopende massief ebben zuilen eindigend in gesneden Corinthische kapitelen. Hieronder twee dezelfde deuren met verhoogde panelen belijmd met palissander en robbellijsten van ebbenhout. Op de deuren zijn de centrale panelen belijmd met schildpad. Onderin en in het midden bevindt zich een lade. De binnenzijde van de deuren zijn ingelegd met een geometrisch patroon aangebracht in Rio palissander. De achterwand is zorgvuldig vervaardigd met raamwerken waarbinnen panelen vallen. De zes bolpoten vervangen.

Herman Doomer werd geboren in Anrath (circa 1595) vlak over de duitse grens, maar kwam in 1613 naar Amsterdam waar bij bleef tot aan zijn dood in 1650. We weten niet veel over Doomer, in eerste instantie was hij vooral bekend om de portretten van hem en zijn vrouw Baertje Martens geschilderd door Rembrandt in 1640 (het portret van Doomer is nu in het Metropolitan Museum of Art en het portret van zijn vrouw hangt in het Hermitage in Sint Petersburg). Meer informatie kunnen we opmaken uit de vier testamenten die door zijn vrouw zijn opgemaakt in 1654, 1662, 1668 en 1677; hierin worden de twee portretten van Rembrandt genoemd, 26 andere schilderijen door tijdgenoten en natuurlijk meubelen. Van de meubelen is het meest kostbare stuk een groote ebbekas met parlemoer ingeleydt, welke op het bedrag van 945 gulden werd geschat, meer dan de helft van de totale inventaris. Verder werden er twee andere kabinetten genoemd, een Ebbenhout kabinet met schildpad en een Ebbenhout kabinet met parlemoer ingeleydt, elk gewaardeerd op 250 gulden. De grote ebbenhoutenkast ingelegd met parelmoer is bijna zeker de imposante kast in het Rijksmuseum. Het is mogelijk dat het ebbenhouten kabinet met schildpad deze kast is.
 
Herman Doomer kwam in 1613 naar Amsterdam om in de leer te gaan bij David Stafmeacker, die in 1590 begon als ebbenhoutwerker en in 1625 beweerde dat hij alle vakgenoten in de stad had opgeleid. Naar analogie van zijn naam en de kleine hoeveelheden ebbenhout beschikbaar in de late 16e eeuw, zal Stafmaecker aanvankelijk inderdaad vooral staven hebben gemaakt en andere kleinere voorwerpen en versieringselementen voor meubelen. Begin 17e eeuw startte de VOC met de import van grotere hoeveelheden van dit exotische hout en geleidelijk werden er ook grotere voorwerpen vervaardigd zoals armstoelen, lijsten voor spiegels en schilderijen en kistjes. Met deze nieuwe ontwikkeling begonnen de ebbenhoutwerkers ook ebben fineer op een eiken kern toe te passen waardoor er een conflict ontstond tussen hen en de kabinetmakers van het Sint Jozefsgilde. Dit leidde in1626 tot de oprichting van een apart gilde voor ebbenhoutwerkers, nadat Stafmaecker de protesten van de kabinetmakers naast zich neerlegde door te zeggen dat om ebbenhout en andere tropische materialen te bewerken men totaal andere instrumenten nodig had. Stafmaecker diende zijn protest mede namens Jan Willemsz. Bus, Herman Doomer en andere ebbenhoutwerkers in. Hieruit blijkt dat Doomer al in 1625 een prominente rol speelde binnen de groep van Amsterdamse ebbenhoutwerkers. Zijn succes is ook te zien aan het feit dat hij zich een huis kon veroorloven in een van de straten tussen de Singel en de Herengracht, vlakbij de Dam. Later in 1737 kocht hij een tweede huis op de Hartenstraat, hij hing een uithangbord aan de gevel met het opschrift De ebbenhoutwerker. Op dit strategisch gelegen punt, tussen de Herengracht en de Keizersgracht presenteerde hij zich dus nadrukkelijk  als een van de meest vooraanstaande beoefenaren van het nieuwe ambacht, misschien wel als de nummer één.
 
Cf. R. Baarsen, Wonen in de Gouden Eeuw Amsterdam, 2007, pp. 80-109, Herman Doomer en de Amsterdamse ebbenhoutwerkers.

Share this

Prijs
Prijs op aanvraag
Herkomst
Privé collectie, België
Periode
Eerst helft 17e eeuw
Materiaal
Ebbenhout, Rio palisander, Honduaras palisander, Eikenhout, Schildpad
Afmetingen
188 x 160 x 63.5 cm
Referentie
0001
Conditie
In uitstekende conditie.


+31 35 542 04 59

info@phoogendijk.nl

Wereldwijde verzending